การสื่อสาร 101
พื้นฐานของการสื่อสาร
การสื่อสาร คือ กระบวนการในการถ่ายทอดข้อมูลข่าวสาร ความรู้ ความคิด ความรู้สึกนึกคิด ความคิดเห็น จากผู้ส่งสารไปยังผู้รับสาร โดยอาศัยภาษาเป็นสื่อ การสื่อสารมีความสำคัญต่อมนุษย์เป็นอย่างมาก ช่วยให้มนุษย์สามารถติดต่อสื่อสารระหว่างกันได้ แลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสาร ความรู้ ความคิด ความรู้สึก ความคิดเห็น และสร้างความสัมพันธ์ที่ดีต่อกัน
องค์ประกอบของการสื่อสาร
การสื่อสารมีองค์ประกอบหลัก 4 ประการ ได้แก่
- ผู้ส่งสาร (Sender) หมายถึง บุคคลหรือกลุ่มบุคคลที่เป็นผู้เริ่มต้นกระบวนการสื่อสาร เป็นผู้คิดหรือสร้างสารที่ต้องการส่งไปยังผู้รับสาร
- สาร (Message) หมายถึง ข้อมูล ข่าวสารหรือความรู้สึกนึกคิดที่ผู้ส่งสารต้องการส่งไปยังผู้รับสาร สารสามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่ สารที่เป็นคำพูด (Verbal Message) และสารที่เป็นอวัจนภาษา (Nonverbal Message)
- สื่อ (Channel) หมายถึง เครื่องมือหรืออุปกรณ์ที่ใช้ในการสื่อสาร สื่อในการสื่อสารมีหลายประเภท เช่น ภาษา เสียง รูปภาพ สัญลักษณ์ ฯลฯ
- ผู้รับสาร (Receiver) หมายถึง บุคคลหรือกลุ่มบุคคลที่เป็นผู้รับข้อมูลข่าวสารหรือความรู้สึกนึกคิดจากผู้ส่งสาร ผู้รับสารจะเป็นผู้ถอดรหัสสารที่ได้รับจากผู้ส่งสาร
กระบวนการการสื่อสาร
กระบวนการสื่อสารสามารถแบ่งออกเป็นขั้นตอนดังนี้
- การสร้างสาร (Encoding) หมายถึง กระบวนการที่ผู้ส่งสารนำความคิดหรือข้อมูลที่ต้องการสื่อไปยังผู้รับสาร มาแปลงให้เป็นสารที่สามารถส่งผ่านสื่อได้
- การส่งสาร (Transmission) หมายถึง การนำสารที่ผ่านการเข้ารหัสแล้วไปส่งผ่านสื่อไปยังผู้รับสาร
- การรับสาร (Decoding) หมายถึง กระบวนการที่ผู้รับสารนำสารที่ได้รับผ่านสื่อมาแปลความหมายให้เป็นความคิดหรือข้อมูล
- การตอบสนอง (Feedback) หมายถึง ปฏิกิริยาของผู้รับสารต่อสารที่ได้รับ เป็นการยืนยันว่าผู้รับสารได้รับสารและเข้าใจสารที่ส่งมาหรือไม่
อุปสรรคของการสื่อสาร
อุปสรรคของการสื่อสาร หมายถึง สิ่งรบกวนหรือขัดขวางการสื่อสาร อุปสรรคของการสื่อสารมีหลายประเภท เช่น
- อุปสรรคทางกายภาพ (Physical Barrier) เช่น ระยะทาง เสียงรบกวน สภาพแวดล้อมที่ไม่เอื้ออำนวย ฯลฯ
- อุปสรรคทางภาษา (Language Barrier) เช่น ความแตกต่างของภาษา สำเนียง หรือการใช้คำศัพท์ ฯลฯ
- อุปสรรคทางจิตใจ (Psychological Barrier) เช่น อคติ ความกลัว ความวิตกกังวล ฯลฯ
การสื่อสารที่ดี
การสื่อสารที่ดี หมายถึง การสื่อสารที่มีประสิทธิภาพ ช่วยให้ผู้ส่งสารและผู้รับสารสามารถเข้าใจสารที่ส่งมาได้อย่างถูกต้อง การสื่อสารที่ดีควรคำนึงถึงปัจจัยต่างๆ ดังนี้
- ความชัดเจน สารที่ส่งควรมีความชัดเจน เข้าใจง่าย
- ความกระชับ สารที่ส่งควรกระชับรัดกุม ไม่ยืดเยื้อ
- ความถูกต้อง สารที่ส่งควรถูกต้องทั้งด้านข้อมูลและเนื้อหา
- ความเหมาะสม สารที่ส่งควรเหมาะสมกับสถานการณ์และบุคคลที่รับสาร
- ความต่อเนื่อง การสื่อสารควรมีความต่อเนื่อง เพื่อให้ผู้รับสารเข้าใจสารที่ส่งอย่างครบถ้วน
การสื่อสารเป็นทักษะที่สำคัญที่มนุษย์ทุกคนควรมี การสื่อสารที่ดีจะช่วยให้มนุษย์สามารถประสบความสำเร็จในชีวิตทั้งในด้านการทำงาน การศึกษา และความสัมพันธ์ส่วนตัว
การสื่อสารที่ดี หมายถึง การสื่อสารที่มีประสิทธิภาพ ช่วยให้ผู้ส่งสารและผู้รับสารสามารถเข้าใจสารที่ส่งมาได้อย่างถูกต้อง การสื่อสารที่ดีควรคำนึงถึงปัจจัยต่างๆ ดังนี้
- ความชัดเจน สารที่ส่งควรมีความชัดเจน เข้าใจง่าย
- ความกระชับ สารที่ส่งควรกระชับรัดกุม ไม่ยืดเยื้อ
- ความถูกต้อง สารที่ส่งควรถูกต้องทั้งด้านข้อมูลและเนื้อหา
- ความเหมาะสม สารที่ส่งควรเหมาะสมกับสถานการณ์และบุคคลที่รับสาร
- ความต่อเนื่อง การสื่อสารควรมีความต่อเนื่อง เพื่อให้ผู้รับสารเข้าใจสารที่ส่งอย่างครบถ้วน
การสื่อสารเป็นทักษะที่สำคัญที่มนุษย์ทุกคนควรมี การสื่อสารที่ดีจะช่วยให้มนุษย์สามารถประสบความสำเร็จในชีวิตทั้งในด้านการทำงาน การศึกษา และความสัมพันธ์ส่วนตัว
